م19
قمر
قَمَر در اخترشناسی به جسمی آسمانی گفته میشود که دور یک جسم آسمانی بزرگتر بگردد. با اینکه واژه «قمر» وامواژهای از زبان عربی است، لازم است برای جلوگیری از ابهام، از «قمر» به جای «ماه» استفاده شود، زیرا «ماه» اختصاصاً برای نام بردن از قمرِ مختص به زمین استفاده میشود؛ همچنین واژهٔ «ماه» معنای دیگری هم در بخشبندی سال دارد. در بسیاری از زبانهای اروپایی از عبارتی مترادف با «ماهوارهٔ طبیعی» برای اشاره به قمر و از عبارتی مترادف با «ماه» برای اشاره به ماه گاهشماری استفاده میشود.
قمرها را میتوان به دو دستهٔ طبیعی و مصنوعی تقسیمبندی کرد:
- قمرهای طبیعی که بهطور طبیعی ساخته شدهاند.
- قمرهای مصنوعی (ماهواره) که بشر برای تحقیق، رصد و ارتباطات، آنها را تولید و به مدار یک سیاره یا یک قمر طبیعی پرتاب میکند.
بیشتر سیارههای منظومهٔ خورشیدی، یک یا چند قمر دارند. بیشترین تعداد قمرها در منظومهٔ خورشیدی متعلق به سیارههای گازی است. مریخ دو قمر به نامهای فوبوس و دیموس دارد. گانمید از اقمار مشتری و بزرگترین قمر منظومهٔ خورشیدی است. مهمترین قمرهای منظومهٔ خورشیدی عبارتند از ماه (قمر زمین)، قمرهای گالیلهای (قمرهای مشتری)، تیتان (قمر زحل) و تریتون (قمر نپتون).